Onrust in Kathmandu, vervolg
17 april – 20 april
Zoals we de vorige keer al meldden, is het onrustig in Nepal. De seven party alliance (SPA) hebben een landelijke staking afgekondigd om de koning onder druk te zetten om de macht terug te geven aan de politieke partijen. Na 2 weken staking begint dit aardig zijn tol te eisen in het openbare leven. Vele voorraden in o.a. Kathmandu en Pokhara beginnen op te raken en prijzen stijgen enorm. Dit laatste ook deels weer door toedoen van handelaren die voor sommige goederen een kunstmatig tekort creëren en daardoor prijzen verder opstuwen.
Wat bijzonder is, is dat de aanhangers van de SPA, die actie voeren voor democratie en vrede, ook bedreigingen uiten en geweld gebruiken tegen mensen die niet willen/kunnen meedoen aan de stakingen. Kennelijk vinden sommigen dat staken geen democratisch recht maar een plicht is.
Vooral arme mensen hebben te lijden onder de stakingen. Bijv. de zogenoemde “Daily wage workers” hebben de grootst mogelijk moeite om elke dag weer hun eten bij elkaar te verdienen. Velen kwamen vanuit bergdorpen naar Kathmandu om iets te verdienen, maar kunnen nu ook niet meer terug naar hun dorpen of ze moeten vele dagen lopen. Sowieso moeten vele mensen bij gebrek aan vervoer enorme afstanden lopen o.a. bijv van Kathmandu naar Pokhara (zo’n 200 kilometer).
Hoewel de Koninginnedag viering van het Nederlandse consulaat van zaterdag 22 april (zo vroeg ivm komst van ambassadeur uit Delhi) is gecanceld, weerhoudt de nare situatie de Nepalezen er niet helemaal van om geen leuke dingen te doen en uit te gaan, bars en restaurants in Thamel worden gewoon bezocht door m.n. de rijkere jeugd.
Op maandag 17 april vieren wij de verjaardag van Susanne met onder andere een bezoekje van vrienden, een heerlijk diner in een gezellig restaurant en een borrel met bekenden.
Maandagavond barst er een enorme regenbui los die zo’n 24 uur lang duurt en op dinsdag voor enige verkoeling van de protesten zorgt. Op straat wordt het een bende. Er wordt al een tijdje geen vuilnis meer opgehaald en dat stroomt nu over de straten.
Arno brengt een bezoekje aan een IT bedrijf, waar weinig te doen valt, daar de wijk waar het bedrijf is gevestigd door de regen al een halve dag zonder stroom zit.
Woensdag zijn we beide niet helemaal fit en doen we een beetje rustig aan met lang uitslapen, wat shoppen en een beetje werken. In aanloop van de grote demonstratie van 20 april in Kathmandu nemen de protesten ook toe. Op deze dag alleen vallen er 4 doden in Nepal (versus 5 in de voorgaande 2 weken van protest).
De aangekondigde grootschalige protesten worden door de koning beantwoord met een curfew (straatverbod) van donderdag 02.00 uur tot 20.00 uur. Deze curfew is strenger dan ooit. Personen die voorheen nog uitgezonderd waren van de curfews (o.a. een beperkte hoeveelheid hotelpersoneel, NGO medewerkers, journalisten) mogen nu ook niet de straat op. Leger en politie mag op iedereen schieten die zich niet aan de curfew houdt. Het is een bizarre keus van de koning, die dus duidelijk niet van plan is zo maar te wijken en vele mensen het ziekenhuis en de dood in zal jagen.
Woensdagavond komt Arno een medewerker van ons guesthouse tegen die daar ’s avonds al moet komen slapen omdat ie de volgende dag moet werken. Hij begroet nog vrolijk en hartelijk met een ferme handdruk. Op de vraag of ie denkt dat deze curfew gerespecteerd zal worden, antwoordt ie net als vele anderen, met een sombere blik in zijn ogen: “ik denk het niet, de mensen zijn woedend”.
Er hangt een rare sfeer. Iedereen weet dat de kans erg groot is dat er morgen veel slachtoffers gaan vallen.
Als we de volgende morgen wakker worden, is het nagenoeg doodstil buiten. Het is prachtig helder weer, de vogeltjes fluiten en overal hangen mensen op dakterrassen en in kleine steegjes. Toeristen kunnen in Thamel wel gewoon de straat op, maar die zijn nagenoeg verlaten. In aangrenzende straten zie je her en der toch nog wel wat mensen lopen. Via CNN, BBC en in mindere mate de Nepalese zender Kantipur kunnen we de ontwikkelingen in de vallei volgen. In het centrum van Kathmandu schijnt het rustig te zijn, maar buiten de ringroad verzamelden vele tienduizenden mensen. Het lijkt lang rustig te blijven, maar rond een uur of 15.00 komen de eerste berichten dat er geschoten is op de demonstrerende menigte en niet veel later komen de eerste berichten door van dodelijke slachtoffers en vele tientallen gewonden. Het contrast kan bijna niet groter en is erg onwerkelijk: de bizarre rust in Thamel vs de gewelddadige rellen enkele kilometers verderop.
De ontwikkelingen zijn nog niet helemaal te overzien. De situatie lijkt vandaag niet echt ontploft, maar de druk op de koning is enorm. Niet alleen is hij vandaag door tienduizenden demonstranten onder druk gezet, maar ook door een delegatie uit India. De komende dagen volgt er wellicht meer duidelijkheid. Laten we hopen dat verder geweld zoveel mogelijk achterwege blijft.
’s Avonds tijdens het eten volgde het bericht dat de curfew met nog eens 7 uur is verlengd tot 03.00 uur ’s nachts. Ook deden de berichten de ronde dat de koning morgen een toespraak gaat houden en wellicht (een belangrijk deel van) de macht gaat overdragen aan de politici, maar dat moeten we eerst nog maar even afwachten.
