Bouddanath
Bouddhanath
Op de laatste zaterdag voor ons vertrek gaan we nog een keertje naar Bouddanath. Arno had ondertussen elders in de stad een Free Tibet t-shirtje op maat laten maken voor Yalisha en dit was een mooie gelegenheid om haar deze te laten dragen. Daarmee trok Yalisha nog veel meer aandacht dan de eerste keer. Letterlijk honderden lachende gezichten waren het resultaat. Oude Tibetaanse vrouwen stootten elkaar aan om de ander attent te maken op het kleine blanke meisje met de Tibetaanse vlag op haar buik en meerdere mannen en vrouwen kwamen weer een soort van zegen geven cq gelukwens uitbrengen dan wel haar gewoon van dichtbij bekijken. Een oude vrouw kwam even een praatje maken en vroeg aan Yalisha of ze samen met haar naar Tibet wilde gaan, daarbij pijnlijk duidelijk makend hoe krom de huidige situatie is: de kans is minimaal dat zo’n oude vrouw ooit van haar leven nog terug zou kunnen naar haar geboorteland, terwijl Yalisha wel vrij eenvoudig een bezoek aan Tibet zal kunnen brengen als de situatie zo blijft als nu.
’s Avonds in een restaurant reageert een Nepalees vrij fel op het Tibet-shirtje. Hij vindt dat vluchtelingen uit Bhutan en met name die uit Tibet een veel te grote aanslag op de middelen van het land plegen. Van mensen die bij NGO’s in Nepal werken, horen we juist dat Nepalezen blij kunnen zijn met het niet tijdig klaar zijn van de grondwet (en daarmee een waarschijnlijk verlenging van de UN missie in Nepal) en het blijven bestaan van vluchtelingenkampen, daar de UN en andere hulporganisaties voor grote geld- en goederenstromen richting Nepal zorgen en daarmee ook voor vele goed betaalde banen. Niet alleen voor expats maar ook voor Nepalezen.
voorbereiding voor vertrek en bandha
’s Zondags brengen we nog een bezoekje aan een vriend waar we ook nog twee grote tassen met spullen opslaan die we niet kunnen meenemen en thuis ook niet nodig hebben. Op zijn balkon in een rustige omgeving en in de aangename namiddag temperatuur nuttigen we nog een paar wijntjes en wat stukjes Nederlandse kaas en worst die hij nog op voorraad had.
Voor onze vertrekdag hebben de Maoïsten een landelijke staking afgekondigd, waarbij alles plat zou moeten gaan. Het is niet duidelijk wat de gevolgen zullen zijn, maar men houdt er rekening mee dat normale airporttransfers niet mogelijk zijn en we met een speciale bus van de tourist police naar het het vliegveld moeten.
De staking is overigens afgekondigd omdat de Maoïsten boos zijn dat de regering een contract voor de nieuwe “machine-readable” paspoorten aan een Indiaas bedrijf heeft gegeven.
We moeten denken aan de paspoortaffaire uit de jaren tachtig waarin een samenwerkingsverband van Kodak, Elba en Philips niet in staat bleek om tijdig een fraudebestendig paspoort op te leveren. De kans dat een Nepalees bedrijf dat wel kan, lijkt ons uitermate klein. Echter, schermen met anti-India termen/leuzen werkt als een rode lap op een stier in Nepal en de Maoïsten krijgen veel support voor hun voorgenomen actie.
Daar we niet precies weten hoe het op de vertrekdag zal lopen, brengt Arno de laatste van onze fietsen maar de avond ervoor naar de fietsenmaker die onze beide fietsen heeft opgekocht. Bij één van zijn vorige bezoekjes aan deze fietsenmaker die we al jaren kennen, had de man het al over een vriend die zich bekeerd had tot het Christendom, omdat het Christendom veel goedkoper is: je hebt alleen kerst en verder het hele jaar geen kosten, aldus zijn vriend. De fietsenmaker is namelijk geïrriteerd omdat hij van zijn strenggelovige vrouw (Hindu) de volgende dag een Narayan-puja (ritueel om de god Narayan gunstig te stemmen) moet houden omdat de zaken de laatste tijd een beetje tegen zitten. De kosten van alleen deze puja bedragen circa Euro 500,- wat voor een heel groot deel van de Nepalezen meer dan een jaarsalaris is. En dat is maar één van de vele puja’s en andere religie-gerelateerde uitgaven die men geacht wordt te doen.
Arno probeert nog aan te geven dat je toch ook Hindu zou moeten kunnen zijn zonder die uitgaven, maar zo werkt dat niet. De buurt, je familie e.d. zal over je praten en je zal uit de gratie raken. Als je gewoon Christen wordt, gebeurt dat kennelijk niet.
Enfin, ruim een week later als Arno de fiets komt brengen, is de man inmiddels ook bekeerd tot het Christendom. Hij is de dag ervoor (de kerkelijk zondag wordt in Nepal op zaterdag gehouden) in de kerk geweest en heeft daar veel “interesting stuff” gehoord. De actie heeft wel tot knallende ruzie met zijn vrouw geleid en ze zijn niet meer “on speaking terms”, maar hij verwacht dat het nog wel zal bijtrekken. Ondanks dat ie nu God bij zich heeft, ziet ie er verre van gelukkig uit en uit pure medelijden stamelt Arno er bij het afscheid nog net “God bless you” uit. Niet dat wij ook maar iets met welke god dan ook hebben, maar in de hoop dat deze woorden voor deze man wel iets positiefs betekenen. Er verschijnt in ieder geval een glimlach (die van die boer) op zijn gezicht.
Vertrek
Op de laatste dag zijn we niet alleen druk met pakken en het klaarmaken van alle benodigde flessen en voedingen voor Yalisha voor tijdens de gehele terugreis, we krijgen ook nog twee bezoekjes van Nepalese bekenden die ons per sé nogmaals gedag willen komen zeggen. Heel erg lief natuurlijk, maar niet zo praktisch.
Tijdens beide bezoekjes krijgen we naast een paar kado’s ook alle drie kata’s (sjaaltjes die als vorm van zegen worden gegeven) en Arno krijgt nog een topi (typisch Nepalees hoofddeksel). Met zoveel gelukwensen moet de terugreis wel soepel verlopen en dat gebeurt ook. Yalisha krijgt gelukkig weer een eigen stoel waarop ze languit kan liggen slapen. Ondanks een wat later vertrek in Kathmandu komen we uiteindelijk ruim een uur vóór schema aan in Amsterdam. Dat wil zeggen midden in de nacht. We zouden iets van 4:30 aankomen, maar dat werd circa 3:15. We pakken snel een taxi naar huis en duiken daar nog lekker een paar uur ons bed in, zodat we dezelfde middag al weer redelijk fit zijn. De zeer geslaagde reis zit er helaas al weer op.
Meer foto’s:
