Kathmandu vallei
reis naar Nepal
Op 11 maart jl bood Arkefly weer eens tickets voor ruime stoelen op een rechtstreekse vlucht van Amsterdam naar Kathmandu aan voor een zeer scherpe prijs. Aangezien het ons erg leuk leek om samen met onze dochter een aantal bekenden op te zoeken, van het warme weer te genieten en het ook nuttig was om een aantal bedrijven te bezoeken, besloten we om hier op in te gaan. 10 dagen later vertrokken we al richting Kathmandu.
We waren natuurlijk erg benieuwd hoe zo’n lange nachtvlucht met Yalisha zou gaan. Omdat ze ’s nachts altijd uitstekend doorslaapt, hadden we er wel vertrouwen in dat het vrij probleemloos zou verlopen, mits ze maar een eigen plekje zou hebben en dat was gelukkig het geval.
Ondanks dat we zelf nauwelijks hadden geslapen, viel de vlucht ons ontzettend mee.
De gehele reis duurde slechts 12 uur vs voorheen vaak 20 tot 24 uur. We hadden uitstekende, zeer ruime plaatsen voorin het toestel en Yalisha kon gewoon lekker slapen in haar maxi-cosi resp. gewoon languit op de grond. Bij de tussenlanding in Bahrein werd ze natuurlijk wel wakker, maar was ondanks de onderbreking van haar nachtrust buitengewoon vrolijk. Kennelijk vond ze alle nieuwe indrukken wel interessant.
Zelf kwamen we nauwelijks aan slapen toe, niet in de laatste plaats, omdat net toen het licht in het vliegtuig gedimd werd een vrouw vlakbij onze stoelen onwel werd en gestrekt ging. Toevallig meevliegende medici werden er bij gehaald om de vrouw te verzorgen en naast ons werd de vloer dusdanig ingericht zodat de vrouw languit liggend de vlucht kon voortzetten. Al met al een hele consternatie en vooral voor de vrouw zelf en haar partner natuurlijk heel vervelend om zo je reis te moeten beginnen.
Het verschil met een Gulf Air vlucht via het Midden-Oosten was ook erg groot. Tijdens zo’n vlucht waren er soms maar een paar toeristen aan boord naast heel veel foreign workers die veelal pas na jaren eindelijk weer naar huis gingen. Nu zat het vliegtuig stampvol met toeristen, vnl trekkers, de dure trekkingbroek en trekkingschoenen al aangetrokken.
Weer in Nepal
Aangezien we nog voor schema waren geland en visum en bagage snel geregeld waren, konden we nog voor het donker met de airporttransfer naar het hotel. Dat is wel zo leuk om nog even in het licht diverse bekende plekken en het Nepalese leventje weer te aanschouwen.
Voor dit relatief korte verblijf hadden we onszelf op het relatief luxe Shanker hotel getrakteerd. Een mooi hotel in een voormalig Rana paleis op korte afstand van de toeristenwijk Thamel en het voormalig koninklijk paleis. Shanker ligt op een groot terrein, met ruime tuin én zwembad, voldoende ver van de drukke wegen, zodat het er heerlijk rustig was, althans voor ons. Voor Yalisha was het hotel het begin van een overdosis aandacht. Elke ochtend kwam bijna het gehele personeel van de ontbijtzaal even bij haar buurten, vragen hoe het met haar ging, gekke bekken trekken, in haar wang knijpen, (klak)geluidjes naar haar maken, etc. Wat door Yalisha vaak met een lachend gezicht beantwoord werd.
Het is leuk om weer in Nepal te zijn en diverse bekenden weer te zien. Het is heerlijk weer: zonnig en behoorlijk warm. Voor Yalisha soms zelfs iets te warm. Midden op de dag is het nl veelal boven de 30 graden.
Er lijkt weinig veranderd in de afgelopen twee jaar sinds de democratische verkiezingen t.b.v. een grondwetopstellend parlement: de nieuwe grondwet is nog niet inzicht terwijl de deadline in mei ligt, de politieke partijen liggen nog steeds met elkaar in de clinch, er zijn nog steeds veel stakingen en chakka jams (=geen verkeer mogelijk), de veiligheidssituatie is slecht, halve dagen geen stroom, smerige rivieren en na het eten krijg je nog steeds de vraag of je misschien een woestijn (desert) wilt.
Wel wordt het verkeer met behulp van meer road-dividers, betere wegen en vele agenten beter geregeld en stroomt het ondanks een toegenomen aanbod beter door. Ook is de fastfood-vloek in de vorm van Kentucky Fried Chicken en Pizza Hut tot Kathmandu doorgedrongen, die bij hun opening voor lange rijen wachtenden hebben gezorgd.
Verder wordt er heel veel gebouwd en gerenoveerd: in en met name buiten Kathmandu verrijzen steeds meer woningen en worden meer bouwkavels geprepareerd (waarvoor soms hele heuvels worden verwijderd) en in de toeristenwijk Thamel is een geheel nieuwe autovrije straat gekomen met luxe winkels, restaurants en coffee-shops. Ook buiten deze straat verschijnen meer upmarket restaurants, vaak voorzien van free-wifi en bezocht door vele laptop-gebruikers waardoor ze meer het karakter van een kantoortuin dan een restaurant krijgen. Virtueel met iemand dineren is een nieuwe trend. Kijk niet gek op als de eenling naast je in het restaurant zijn netbook opstart om tijdens het eten te gaan zitten videobellen met iemand aan de andere kant van de wereld.
Kort na aankomst lezen we in de krant dat circa 75% van het gebottelde water van onvoldoende kwaliteit en daarmee een bron van ziektes is. Dat het zo erg was, hadden we niet gedacht. Wel letten we uiteraard altijd goed op dat de flessen niet eerder geopend zijn. Voor deze keer besluiten we het water voor Yalisha voortaan van tevoren maar te koken en zelf houden we het zoveel mogelijk bij de merken die al eerder goed zijn bevallen.
Bouddhanath
Eén van de eerste uitstapjes die we maakten, ging naar Bouddhanath, het centrum voor de Tibetaanse gemeenschap van de Kathmandu vallei en rondom de grote boeddhistische stupa heerst meestal een heerlijke vredige rust. Met name ’s ochtends vroeg en tegen zonsondergang komen honderden Tibetanen hun gebedsrondjes rond de stupa maken.
Yalisha kreeg heel veel aandacht bij deze stupa. Vele Tibetanen kwamen haar van dichtbij bekijken of aanraken. Het kleine blondje meisje trok veel glimlachende gezichten aan. Ze kreeg o.a. een janai (soort van heilige koordje), een geluksmuntje, een beeldje van de god van de voorspoed “Ganesh” en vele zegeningen. Het laatste veelal op de volgende wijze: een Tibetaan of Nepalees raakte zijn voorhoofd aan en vervolgens haar voeten (of in de omgekeerde volgorde), wat een teken is van heel veel respect. Een enkeling pakte haar voetjes en hield die tegen het eigen voorhoofd aan, wat in principe een zelfde uiting van respect is, maar dan met meer overgave uitgevoerd. Wel heel bijzonder al die aandacht.
Wat ook bijzonder was, was het feit dat er geen “Free Tibet” t-shirts en aanverwante artikelen te koop waren bij Bouddhanath en dat meerdere winkeltjes die ze verkochten waren opgedoekt. Arno dacht even een shirtje voor Yalisha te kopen, maar dat ging dus mooi niet door. Sinds de verkiezingen van twee jaar geleden treden de Nepalese autoriteiten ook steeds harder op tegen de Tibetaanse bevolking en worden er regelmatig grote aantallen gearresteerd en gedreigd met uitzetting, naar India of veel erger naar China. In het laatste land is de kans groot dat ze in de gevangenis belanden, worden gemarteld of zelfs vermoord.
Daarmee wordt Nepal een steeds minder aangename plek om te verblijven voor deze politieke vluchtelingen en meer en meer Tibetanen verlaten het land en proberen elders een bestaan op te bouwen. Zie bijvoorbeeld ook deze link. Deze ontwikkeling komt niet alleen door de toegenomen druk door China, ook door de veranderde machtsverhoudingen in het land: de Maoïstische partij is veruit de grootste politieke partij van het land geworden.
Niet alleen Tibetanen zijn niet blij met de huidige ontwikkelingen, ook steeds meer Nepalezen zijn de wanprestaties van de politieke partijen meer dan zat en een deel van hun verlangt terug naar de tijd van voor de “democratie” en willen gewoon de koning terug. De mensenrechten werden in de tijd niet altijd even goed gerespecteerd (en nu overigens nog steeds niet), maar de veiligheidssituatie in het land was voor velen aanzienlijk minder beroerd dan nu, waarbij overvallen, moord en doodslag schering en inslag zijn. Voor de goede orde: dit treft vnl. zakenmensen, locale politieke leiders en leden van gewapende groeperingen. Toeristen hebben niet veel te vrezen.
kinderhuis in Sankhu
Een volgend uitje brengt ons naar het kinderhuis in Sankhu, zo’n 30 kilometer ten oosten van Kathmandu. In voorgaande jaren hebben we vrijwilligerswerk gedaan voor de kinderen in dit kinderhuis en nog steeds steunen we de betreffende stichting (Veldwerk) die naast dit kinderhuis vele andere mooie projecten in Nepal steunt/uitvoert. Het is erg leuk om alle kinderen weer te zien en de kinderen zijn ook dolenthousiast om Yalisha te zien. Ze duiken min of meer met zijn 35-en tegelijk bovenop haar, dringen voor het beste plekje, knijpen in haar wangetjes en pakken haar voetjes en handjes vast. Een enorme drukte rondom haar en met moeite kunnen we weer wat ruimte en frisse lucht rondom haar creëren in de warme woonkamer. Wat opvallend is, is dat ook de puberende jongens veel belangstelling voor haar tonen. In onze beleving hebben Nederlandse tienerjongens toch wat minder met baby’s.
Het is ook interessant om te zien hoe het nieuwe gebouw of eigenlijk de nieuwe gebouwen zijn gevorderd in de afgelopen twee jaar. Toen stond alleen de fundering, nu is bijna alles klaar, inclusief onder andere een biogasinstallatie, zonnekokers, boerderij, visvijvers en een mini-waterkrachtcentrale.
Patan + Juna
Een paar dagen later gaan we naar Patan en brengen een bezoekje aan het prachtige Patan Durbar Square en Patan Museum. Durbar Square is een schitterend autovrij plein vol met tempels en een paleis, het centrum van deze voormalige koningsstad en rivaal van Kathmandu. Het is samen met o.a. Boudhanath één van onze favoriete plekken in de Kathmandu vallei. Vooral aan het einde van de dag komen jong en oud naar dit plein om mensen te ontmoeten, te ontspannen, te handelen, te spelen, etc wat samen met de aangename temperatuur en het mooie licht een prachtige sfeer creëert.
Daar we het bij eerdere bezoekjes aan Patan meestal te lekker weer vonden voor een museumbezoek waren we niet eerder in het museum geweest. Echter, vandaag nemen we een keer een kijkje. Het museum, gevestigd in een voormalig paleis van één van de Malla-koningen, herbergt een grote collectie kunstwerken van vnl Hindu en Boedhistische figuren/goden en geeft veel informatie over deze goden en de betekenis van hun verschijning, uitdrukking of houding.
Na het museumbezoek lopen we nog door een aantal oude smalle straatjes en over leuke pleintjes om uiteindelijk bij het sfeervolle Dhokaima Café uit te komen. Daar hebben we afgesproken met Juna, een Nepalese, die een aantal jaar eerder ook in het kader van haar opleiding vrijwilligerswerk deed in het kinderhuis in Sankhu. Het is een enthousiast en gezellig weerzien. Ze is inmiddels getrouwd en heeft haar kersverse man (arranged marriage) ook meegenomen. Wij waren op tijd in het restaurant, maar Juna en haar man hebben nog net een enorme hoosbui over zich heen gekregen. Een van de slechts twee korte, maar zeer hevige buien tijdens ons verblijf van 3 weken, waardoor de temperatuur binnen no-time met ruim 10 graden daalt en we twee relatief frisse avonden hebben.
Na onze ontmoeting moeten Juna en haar man nog snel inkopen doen voor een belangrijke puja (religieus ritueel) voor de neef van haar man. Een puja om zijn volwassenheid soort van te bezegelen. Ze hebben een flinke waslijst van “verplichte” geschenken, die in totaal circa Euro 100,- zullen kosten. In onze ogen een bizar hoog bedrag voor een dergelijke gebeurtenis en voor mensen in zo’n arm land.
Arno’s verjaardag
Op 3 april vierde Arno zijn verjaardag. Susanne had dit aangekondigd bij het hotel waar men een speciale ontbijttafel vol bloemblaadjes en een bos bloemen had geregeld. Daar we nog later waren dan anders, was het personeel van het restaurant kennelijk bang dat we niet meer zouden komen, want ze belden, net als een andere keer dat we niet kwamen opdagen, helemaal op naar de kamer om te checken of het wel goed zou gaan.
De speciale tafel trok aardig wat aandacht wat verder werd aangewakkerd toen een delegatie van vier man uit de keuken kwam met een taart. Een verrassend begin van een verjaardag die in den vreemden meestal wat stiller voorbij gaat dan thuis.
’s Middags hadden we een groepje bekenden uitgenodigd in de tuin van Restaurant 1905, een oase van rust midden in het drukke Kathmandu, waar we gezellig hebben geborreld.
Maiya en Sangeeta
In de loop van de week brengt Sangeeta ons een bezoekje in de tuin van het hotel. We kennen haar van onze salsa-lessen in voorgaande jaren en het is gezellig om haar weer te zien/spreken en zij vindt het fantastisch om Yalisha even te bewonderen en vast te houden.
Daarna brengen Arno en Sangeeta een bezoekje aan Maiya in het guesthouse waar we voorheen altijd verbleven. Een paar jaar geleden heeft Arno daar een baantje voor Maiya geregeld en gelukkig werkt ze daar nog steeds én tegen een aanzienlijk betere beloning dan destijds. Ook hadden Arno en Sangeeta toendertijd samen met Maiya een plannetje gemaakt om voor haar broertje en zusje beter onderwijs te regelen om ze daarmee iets meer kans te geven om uit de vicieuze cirkel van “armoede-slecht onderwijs-armoede” voor de kinderen te komen.
Nu, twee jaar later, bespreken we de gang van zaken: de drie kinderen zitten inderdaad al twee jaar op een betere school, de meisjes hebben helaas wat moeite om mee te komen, met de jongen gaat het vrij voorspoedig. Daarnaast zijn de levensomstandigheden van het gezin iets verbeterd door het extra inkomen van Maiya, waarbij verbeterd eigenlijk een te mooi woord is. “Minder beroerd” is een treffender omschrijving: ze wonen nu weliswaar iets ruimer en in een iets steviger (en daarmee iets minder onveilig) gebouw, het is wel een donker hok waar nauwelijks daglicht naar binnenkomt, er is geen water en het is rumoerig door de vele gezinnen die dicht op elkaar wonen.
Zoals zoveel Nepalezen wil Maiya eigenlijk naar het buitenland om daar een beter betaalde baan te krijgen. Van de honderdduizenden Nepalezen die in het buitenland werken, treft een klein deel het inderdaad. Een groot deel werkt echter onder erbarmelijke omstandigheden (o.a. aan de bouw van luxe hotels voor westerse bezoekers) en een aanzienlijk deel wordt ronduit misbruikt, uitgebuit en/of belazerd. Sangeeta en Arno staan dus niet echt te juichen, ze moet het echter zelf weten en het enige wat we kunnen doen, is haar aanraden om heel erg goed te checken en dubbelchecken met welke organisatie ze in zee gaat.
Nuwakot
Een paar dagen later gaan we naar Nuwakot, een dorpje in het gelijknamige district ten noorden van Kathmandu……….lees verder over deze trip naar Nuwakot en de reis van ons verblijf in Nepal
blok5
blok6
