Kathmandu Vallei,  Nepal

Fietsen naar Chapagoan, Thecho en Sankhu

Pashupatinath
Een bezoekje aan Pashupatinath is altijd interessant en iedere keer zie je wel iets nieuws. Ditmaal liepen we vanaf de Goraknath Shikara tempel bovenop de heuvel achter de Shiva tempel via wat kleine overwoekerde paadjes naar beneden. We baanden ons een weg door de jungle en tussen de apen door geconcentreerd op waar we onze voeten neerzetten.
Eenmaal beneden konden we weer eens rustig om ons heen kijken. In het mysterieuze zonlicht dat door zich een weg door de “jungle” heen wist te banen, ontwaarden we wel erg veel bijzondere zandhopen. De grootte daarvan deed ons direct denken aan graven die je normaal alleen ziet in oorlogsfilms of documentaires m.b.t. rampspoed in de derde wereld. Een beetje luguber gezicht.
Daar er geen grafstenen waren en het er niet erg officieel uitzag, vroegen we ons af hoe dit zat. We vroegen een paar mensen hiernaar, maar die wisten niet eens dat er graven waren bij Pashupatinath. Andere gaven aan dat het waarschijnlijk boedhisten zijn die daar begraven worden (toevallig spraken we een paar dagen later een jochie die die dag net zijn tante bij Pashupatinath had begraven).
Verder hadden we leuke gesprekken met een Sadhu, één die voor de afwisseling niet zeurde om geld) en constateerden dat de altijd aanwezige en bijzonder opdringerige Franstalige “gids” eindelijk was geslaagd in fase 1 van zijn missie: “een ticket naar het westen”. Hij zat omarmd met een (naïef??) jong blond meisje op een bankje bij de tempel. Wat eindelijk een keer rust betekende voor ons en de overige westerse bezoekers.

Lijfstraffen
De volgende ochtend staan we te kijken naar de schoolkinderen bij de school onder het terras van onze kamer. Deze ochtend hadden de kinderen lichamelijke oefening en hun kleding werd geïnspecteerd door de leraar. Wanneer ze hun oefeningen niet goed deden, kregen ze direct een tik met een houten lat op hun handen of rug. Over het algemeen niet echt hard, maar toch, in onze ogen een beetje vreemde manier van straffen/corrigeren die zeer regelmatig werd toegepast. Toen de leraar bij inspectie van de stropdassen een meisje met de lat in haar hals prikte wat overduidelijk flink pijn deed, vond Arno het genoeg. Hij pakte een hard brok zand uit één van de plantenbakken en gooide dat hard op het golfplaten dak vlak achter de leraar, wat een flinke herrie maakte.
Stomverbaasd kwamen de leraren omhoog kijken en vroegen zich af wat er aan de hand was en ook na uitleg deden ze alsof ze niet begrepen wat het probleem was. Opvallend was dat de lat daarna nog nauwelijks werd gebruikt, wetende dat ze van boven bekeken werden. Uit het schoolgebouw maakten kinderen goedkeurende gebaren.

Bungamati
Rijstvelden

Fietsen naar Chapagoan
Donderdag 2 november maakten we een fietstocht naar Chapagoan. We zouden daar weer het hostel van de Stichting Vajra bezoeken, waar de kinderen en begeleiding nu wel aanwezig zouden moeten zijn.
Op weg naar Chapagoan reden we eerst langs Bungamati, een klein authentiek dorpje ten zuiden van Kathmandu waar we wel vaker geweest zijn. Hier lijkt het alsof de tijd heeft stilgestaan en de mensen houden zich vooral bezig met landbouw volgens ouderwetse en primitieve methoden. Een zwaar leven natuurlijk, maar op één of andere manier toch heel boeiend om te zien.

Op de kaart stond maar 1 goede weg vanuit Bungamati naar het zuiden naar Chapagoan, echter er bleken er inmiddels 2 te zijn, wat wij niet hadden gezien daar we dwars door het dorp waren gereden. Onwetend van dit feit gingen we lekker op weg naar Chapagoan. Onderweg vroegen we wel voor de zekerheid of we goed reden, wat een paar keer werd bevestigd. Na een uur hadden we toch wel eens in de buurt van Chapagoan moeten zijn. Toen we maar weer eens de weg vroegen, gaf iemand aan dat Chapagoan nog 2 uur rijden was. Oeps, dat kon maar één ding betekenen, dat we een uur volledig de verkeerde kant hadden opgereden. De kaart en gps brachten de vervelende bevestiging. We zaten helemaal fout en binnen een uur zou het donker worden. We zaten in een uithoekje in het zuidwesten van de vallei, wat wel een bijzonder mooie fietstocht had opgeleverd. De kortste weg naar Chapagoan liep nu door een droge rivierbedding, over een paar steile heuvels en dan door nog een rivierdal met die helaas niet droog stond.
De heuvels waren veel te steil om tegenop te fietsen en toen we doodmoe bovenop de laatste en hoogste heuvel aankwamen was het inmiddels pikdonker, zodat we naar beneden over de onverharde weg vol gaten en hobbels en langs een afgrond alleen maar stapvoets konden afdalen.
Beneden wachtte de laatste hindernis, de rivier. Nergens een weg of brug te bekennen. Een paar jochies schieten ons te hulp. Ze weten de “weg” naar een brug. We lopen met ze mee en kijken in de richting van een pad die ze aanwijzen. We zien alleen een smal zandpaadje (te smal om naast je fiets te lopen) die de steile heuvel afloopt en na 15 meter opgaat in de duisternis. Nergens een brug of weg aan de overkant van de rivier te bekennen. We hebben geen andere optie dan de jongens te vertrouwen en te volgen. Ze helpen ons de fietsen over het paadje naar beneden te sjouwen en na wat lopen over smalle richeltjes door de rijstvelden, waarbij we ook nog zwaar bepakte tegenliggers ontmoeten, komen we inderdaad bij een loop/hangbrug aan. Eenmaal aan de overkant bij het begin van een “echte” weg aanbeland weigeren de jongens in alle toonaarden om een beloning voor hun hulp in ontvangst te nemen.
Moe, vies en bezweet komen we bijna anderhalf uur te laat in het hostel aan, waar ze ons ook mededelen dat er geen overnachtingsmogelijkheden zijn in Chapagoan, behalve het hostel zelf. Er wordt een hard eenpersoonsbed geïmproviseerd in een kantoor. Maar voor het bedtijd is, krijgen we eerst nog een dal bhat te eten en praten we een tijd met de begeleiding over het hostel, de kinderen, de nieuwbouwplannen voor een school en de situatie in Nepal.

De volgende ochtend zijn we na een slechte nacht behoorlijk vroeg al weer wakker en na een geïmproviseerd ontbijtje vertrekken we voor de terugweg naar Kathmandu via het plaatsje Thecho. Thecho is net als Bungamati een authentiek plaatsje, ook met mooi oude Newari tempelarchitectuur. In het dorp is men volop bezig met het verwerken van de rijstoogst.

Thecho
Thecho

vredesakkoord
In de dagen die volgen houden we ons o.a. bezig met nieuwe salsa lessen, etentjes met bekenden en tot voor kort onbekenden, werken, etc.
Op 7 november zijn er belangrijke onderhandelingen tussen de 7 politieke partijen en de Maoïsten, die uiteindelijk op 8 november ‘s ochtends vroeg om 0.30 uur leiden tot de intentie om binnen enkele weken een definitief vredesakkoord te tekenen. Zelfs de maoïsten laten zich overhalen deze overeenkomst tot de 8e uit te stellen daar deze datum (eigenlijk Kartik, 22, 2063 volgens de Nepalese kalender) door een astroloog is aangewezen als goede datum voor een akkoord.
Vanwege dit resultaat blazen de Maoïsten hun massabijeenkomst waarbij vele tienduizenden aanhangers op vrijdag 10 november naar Kathmandu zouden komen af.
Rondom deze bijeenkomst was veel gedoe, daar de Maoïsten veel mensen (waaronder veel kinderen) van buiten de vallei dwongen om deel te nemen en vele mensen in de vallei dwongen om onderdak te verlenen aan hun aanhangers. De Maoïsten ontkenden dit krachtig en gaven aan dat ze de mensen alleen “verzochten” om onderdak te verlenen, waarbij wel even naam en adres werden genoteerd. Door jarenlange ervaring met intimiderende methoden (vernieling, brandstichting, mishandeling en zelfs moord) werd dit als bijzonder intimiderend ervaren en er werd dan ook fel tegen geprotesteerd.

Fietsen naar Sankhu
Op 9 november maakten we een fietstocht naar het in het noordoosten van de Kathmandu vallei gelegen Sankhu. Hier wordt gewerkt aan de bouw van Hamro Gaun, de opvolger van het kinderhuis Hamro Niwas. Gelegen op een veel ruimer stuk grond in prachtige (en goedkope) omgeving verrijst hier een nieuwe accommodatie met betere voorzieningen.
Na de zware fietstocht over vele steile heuvels hebben we wel wat energie nodig, maar het centrum van Sankhu beschikt niet over veel restaurantjes. In een wazig tentje waar de verhouding gasten vs vliegen ongeveer 1: 10.000 is, eten we een simpel noodle soepje. De keuken en de pannen zien er te bizar uit om ons aan iets anders te wagen.

Op de terugweg komen we weer eens in demonstraties en wegblokkades van Maoïsten terecht. De volgende dag blijkt er wel degelijk een grootschalige Maoïsten bijeenkomst te zijn en er trekken vele demonstraties dwars door de stad, veel straatjes, wegen en kruispunten worden geblokkeerd. Het machtsvertoon van de Maoïsten is gewoon een farce. Het is overduidelijk dat ze schoolkinderen misbruiken voor de demonstraties, ongeveer de helft van de “demonstranten” is scholier die zich in ruil van een dagje vrij laten gebruiken voor de maoistische zaak.

Visum voor India
Intussen had het lang geduurd voordat er duidelijkheid kwam t.a.v. onze trip naar Bhutan, maar dat leek nu toch wel behoorlijk zeker. Dit betekende dat we onze weekend tripje naar Manakanama en Bandipur moesten uitstellen en achter een visum voor India aan moesten. Dit is in Kathmandu een heel gedoe. Voorheen kon je dat gewoon uitbesteden aan een reisbureautje, maar dat gaat tegenwoordig wat lastiger en nog wel eens mis. We hadden geen tijd meer om een eventueel mislukking te riskeren, dus zat er niets anders op dan zelf een paar keer in de rij te gaan staan bij de Indiase ambassade. Het omslachtige proces gaat als volgt in zijn werk:

– eerst ga je (tussen 4 en 8 uur ’s ochtends) naar de Indiase ambassade en plaats je naam op een lijst die vervolgens je positie in de rij zal bepalen.
– om 9 uur ’s ochtends wordt de rij daadwerkelijk gevormd en moet je je eigen plekje in de rij proberen te bemachtigen. Vervolgens wordt iedereen in groepjes van tien binnengelaten en kan iedereen binnen in een nieuwe rij gaan staan voor het ene loket wat daarvoor beschikbaar is, wat dus uren duurt.
– wanneer je eindelijk bij het loket bent, kun je je ingevulde papier en geld inleveren en wordt er een fax naar je thuisland gestuurd, waar op de reactie een aantal dagen duurt.
– minimaal 72 uur laten begint het proces opnieuw en als je na uren wachten de respons op de fax hebt ontvangen, moet je in de volgende rij gaan staan om daadwerkelijk je visum aan te vragen
– later op die dag kun je dan wederom in de rij gaan staan om je visum eindelijk echt in ontvangst te nemen.

Het geheel nam dus 3 bezoekjes aan de ambassade en in totaal zo’n 10 uur wachten in beslag. De zin om überhaupt nog naar India te gaan, is dan wel een stukje verminderd.

vredesakkoord getekend
Ondertussen zijn de politici bezig om de laatste puntje op de “i” te zetten voor het daadwerkelijk vredesakkoord. Dit neemt wat langer in beslag dan gedacht, maar na nog een paar dagen uitstel (wat is nu een paar dagen op 11 jaar strijd) wordt het historische akkoord op 21 november ’s avonds om 20.30 uur dan toch eindelijk getekend. Reden voor een feestje. Mensen gaan de straten op om kaarsjes te branden en 22 november wordt uitgeroepen tot nationale feestdag om o.a. vredesoptochten en ’s avonds ook Deepawali ceremonies (traditionele lichtjes ceremonie) te houden.

Het succes van het volk in Nepal is in de landen in de omgeving doorgedrongen en is inspiratie voor de oppositie oa in Pakistan, Bhutan en Myanmar. In Bhutan waar we zaterdag 25-11 naar toe gaan leven circa 700.000 mensen. Er leven echter al zo’n 15 jaar meer dan 100.000 Bhutanese vluchtelingen in Nepal.
Dit zijn grotendeels Bhutanezen van Nepalese komaf. Mensen die lang geleden naar Bhutan verhuisden en daar rond 1990 ineens niet meer welkom waren en min of meer het land uit zijn gejaagd.
Op dit moment zijn er onderhandelingen gaande over de terugkeer van deze vluchtelingen, binnenkort volgt een laatste gesprek hierover. Vreemd genoeg hebben o.a. de Verenigde Staten en Australie voor deze onderhandelingen al aangegeven dat ze meer dan 60.000 van deze vluchtelingen willen opnemen in het geval ze niet terugmogen naar Bhutan. Ons inziens maakt dat de keuze voor de ondemocratische koning van Bhutan nog makkelijker om de vluchtelingen te weigeren, maar we zullen het eerdaags gaan zien wat de uitkomst van dit overleg wordt.
Sommige vluchtelingen zijn ook geinspireerd door de acties van de Maoisten in Nepal en smeden nu ook plannen om samen met Indiaase seperatisten uit Assam actie te gaan ondernemen in Bhutan. We zijn benieuwd naar de ontwikkelingen, maar de Bhutanese koning zal met weinig plezier hebben toegekeken hoe de Nepalese koning uit zijn positie wordt gemanouvreerd.
De laatste dagen gaan er ook steeds meer stemmen op om de koning strafrechtelijk te vervolgen voor het geweld dat tegen de opstandelingen werd gebruikt tijdens de wekenlange demonstraties in het voorjaar van 2006 waarbij meer dan 20 mensen omkwamen en vele duizenden gewonden vielen.

Laat een antwoord achter